Ηλεκτρονικό Περιοδικό
Δημοσίου Δικαίου

Η δικαστική ανεξαρτησία στη δίνη των πολιτικών κρίσεων, Μιχάλης Ν. Πικραμένος

Η δικαστική ανεξαρτησία στη δίνη των πολιτικών κρίσεων, Μιχάλης Ν. Πικραμένος

Παρουσίαση:

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το epoliteia.gr επανεκδίδουν, σε μορφή e-book ελεύθερης πρόσβασης με νέο πρόλογο, τη μονογραφία του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας και Καθηγητή της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Μιχάλη Ν. Πικραμένου, Η δικαστική ανεξαρτησία στη δίνη των πολιτικών κρίσεων. Από τον εθνικό διχασμό στη δικτατορία 21.4.1967.

Αντικείμενο του έργου αποτελεί η δικαστική ανεξαρτησία. Κίνδυνοι και απειλές για τη δικαστική ανεξαρτησία εμφανίζονται πάντοτε, ακόμα και στο πλαίσιο της φιλελεύθερης δημοκρατίας, με τη διαφορά ότι στο δημοκρατικό πολίτευμα υπάρχουν συνταγματικές και νομοθετικές εγγυήσεις που εφοδιάζουν τους δικαστικούς λειτουργούς για την αποτελεσματική αντιμετώπισή τους. Όμως για το δημοκρατικό πολίτευμα κίνδυνοι μπορεί να προέλθουν και από τους ίδιους τους δικαστές και για τούτο είναι ανάγκη η αρχή της λογοδοσίας να αποκτήσει τη θέση που της αρμόζει στην έννομη τάξη και κυρίως στη συνείδηση των δικαστών για να διασφαλισθεί η αναγκαία ισορροπία στη σύγχρονη δημοκρατία η οποία μπορεί, αν και αντιμέτωπη με γιγαντιαία προβλήματα, να μας προσφέρει αξιοπρέπεια, ελευθερία και ισότητα στο ζοφερό παγκόσμιο περιβάλλον του 21ου αιώνα.

Η μονογραφία εστιάζει στις παραβιάσεις της δικαστικής ανεξαρτησίας κατά τη διάρκεια του δικτατορικού καθεστώτος της 21.4.1967 και στην αποκατάσταση της δημοκρατικής νομιμότητας μετά την επαναφορά της δημοκρατίας το καλοκαίρι του 1974. Ταυτόχρονα γίνονται εκτενείς αναφορές στη διαδρομή των ελληνικών Συνταγμάτων από τον 19ο αιώνα και τις δοκιμασίες που υπέστησαν το κράτος δικαίου και η δικαστική ανεξαρτησία, ιδίως από τον εθνικό διχασμό μέχρι την ιδιόμορφη περίοδο εφαρμογής του Συντάγματος του 1952 υπό τη σκιά της εμφύλιας διαμάχης.

Διαβάστε και αποθηκεύστε το e-book εδώ.

Περιεχόμενα:

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΣΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ

ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΒΟΛΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Ι. Η θεωρητική θεμελίωση της δικαστικής ανεξαρτησίας από τους εκπροσώπους του φιλελευθερισμού

ΙΙ. Οι εκπρόσωποι του νεοελληνικού Διαφωτισμού και η δικαστική ανεξαρτησία

ΙΙΙ. Οι εγγυήσεις της δικαστικής ανεξαρτησίας στα ελληνικά Συντάγματα (1822-1975/86)

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΣΤΗ ΔΙΝΗ ΤΗΣ ΕΝΔΗΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ (1917-1967)

ΤΜΗΜΑ Α’

Η δικαιοσύνη υπό το κράτος διαδοχικών επεμβάσεων (1917-1926)

Ι. Το εκκαθαριστικό εγχείρημα της κυβέρνησης Ελ. Βενιζέλου (1917-1920)

ΙΙ. Οι αμφιλεγόμενες επιλογές της αντιβενιζελικής παράταξης (1920-1922)

ΙΙΙ. Τα διαδοχικά ρήγματα στη δικαστική ανεξαρτησία (1922-1926)

ΤΜΗΜΑ Β’

Από το κίνημα του 1935 έως την απελευθέρωση: επισώρευση πολλαπλών ρωγμώσεων στη δικαιοσύνη

Ι. Το κίνημα του 1935 και η εκκαθάριση από την κυβέρνηση Π. Τσαλδάρη

ΙΙ. Η συμβιβαστική αποκατάσταση από την κυβέρνηση Κ. Δεμερτζή

ΙΙΙ. Το καθεστώς της 4ης Αυγούστου και η κατάλυση της δικαστικής ανεξαρτησίας (1936-1940)

IV. Οι αυθαίρετες πρωτοβουλίες των κατοχικών κυβερνήσεων (1941-1944)

ΤΜΗΜA Γ’

Η δικαιοσύνη υπό τη σκιά της εμφύλιας διαμάχης          

Ι. Το θεσμικό πλαίσιο της κυβέρνησης Ν. Πλαστήρα για τη δικαιοσύνη

ΙΙ. Η άτολμη εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου από την κυβέρνηση Π. Βούλγαρη

ΙΙΙ. Το αποκαταστατικό εγχείρημα της κυβέρνησης Θ. Σοφούλη

IV. Οι αντισυνταγματικές επιλογές της κυβέρνησης Κ. Τσαλδάρη

V. Η δικαιοσύνη κατά την περίοδο 1946-1949

VI. Η δικαιοσύνη από το τέλος της εμφύλιας σύγκρουσης έως την επιβολή του καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΥΠΟ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΚΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ ΤΗΣ 21ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1967

ΤΜΗΜΑ Α’

Οι βασικές πολιτικές επιλογές του καθεστώτος και οι κυριότερες πρωτοβουλίες του στο πεδίο των θεσμών

Ι. 21η Απριλίου 1967 – 15η Νοεμβρίου 1968: Η εδραίωση της εξουσίας

ΙΙ. 15η Νοεμβρίου 1968 – lη Ιουνίου 1973: Η απόπειρα θεσμικής οργάνωσης

ΙΙΙ. lη Ιουνίου 1973 – 23η Ιουλίου 1974: Η «μεταμφίεση» του καθεστώτος και η πορεία προς την κατάρρευση

ΤΜΗΜΑ Β’

Το εκκαθαριστικό εγχείρημα στον Άρειο Πάγο και γενικότερα στην τακτική δικαιοσύνη

Ι. Υπό τη σκιά της διαρκούς απειλής μιας εκτεταμένης εκκαθάρισης

ΙΙ. Το θεσμικό πλαίσιο του εκκαθαριστικού εγχειρήματος

ΙΙΙ. Η διαμόρφωση νέων συσχετισμών στον Άρειο Πάγο μετά τις απολύσεις

ΤΜΗΜΑ Γ’

Η «δίκη των δικαστών»

Ι. Η αίτηση ακυρώσεως του Αντ.Φλώρου και η απόφαση ΣτΕ 503/69

ΙΙ. Οι άλλες αιτήσεις ακυρώσεως και οι αποφάσεις ΣτΕ 1811-1831/1969

ΙΙΙ. Η παράκαμψη των αποφάσεων ΣτΕ 1811-1831/1969 και η αναίρεση της «συνταγματικής νομιμότητας» του καθεστώτος

ΤΜΗΜΑ Δ’

Η επέμβαση του καθεστώτος στο Συμβούλιο της Επικρατείας  

Ι. Η μεθόδευση της εκκαθάρισης

ΙΙ. Η διαμόρφωση νέων συσχετισμών στην κορυφή του Συμβουλίου της Επικρατείας

ΤΜΗΜΑ Ε’

Μια απρόοπτη εξέλιξη: ο Άρειος Πάγος κρίνει το κύρος των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας

Ι. Η υπόθεση Ξενάκη

ΙΙ. Οι αποφάσεις Α.Π. 489 και 496/1970: επικύρωση των επιλογών του καθεστώτος

ΙΙΙ. Οι μεταβολές στον Άρειο Πάγο μετά την έκδοση των αποφάσεων 489 και 496/1970

ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

ΤΜΗΜΑ Α’

Το θεσμικό πλαίσιο αυξημένης τυπικής ισχύος

Ι. Το ευρύτερο θεσμικό πλαίσιο για την αποκατάσταση της δημοκρατικής νομιμότητας στη δημόσια ζωή

ΙΙ. Η συνταγματική οργάνωση της δικαιοσύνης μετά την 1η Αυγούστου 1974

ΙΙΙ. Οι Συντακτικές Πράξεις και το Σύνταγμα 1975/86: βασικές επιλογές για το αποκαταστατικό εγχείρημα στη δικαιοσύνη

ΤΜΗΜΑ Β’

Οι πειθαρχικοί κανόνες της κοινής νομοθεσίας για την παραπομπή των δικαστικών λειτουργών

Ι. Οι πειθαρχικοί κανόνες του ν.δ. 962/71

ΙΙ. Η τροποποίηση του πειθαρχικού δικαίου: ν.δ. 74/1974

ΙΙΙ. Η τροποποίηση του πειθαρχικού δικαίου μετά την ψήφιση του Συντάγματος 1975: ν. 184/1975

ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦAΛAΙΟ

Η ΕΦΑΡΜΟΓΉ ΤΟΥ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

ΤΜΗΜΑ Α’

Οι βασικές επιλογές των μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων

Ι. Η αποκατάσταση των διωχθέvτων δικαστικών λειτουργών

ΙΙ. Οι προαγωγές στα προεδρεία του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Αρείου Πάγου

III. Η παραπομπή δικαστικών λειτουργών στα πειθαρχικά συμβούλια

ΤΜΗΜΑ Β’

Οι πειθαρχικές αποφάσεις για τα μέλη του Αρείου Πάγου

Ι. Οι αποφάσεις για τους αφυπηρετήσαντες

ΙΙ. Οι κανόνες για την κρίση των αφυπηρετησάντων

ΙΙΙ. Οι αποφάσεις για τους υπηρετούντες

IV. Η διαμόρφωση κανόνων στην απόφαση για τον Π. Θεράπο

ΤΜΗΜΑ Γ’

Οι πειθαρχικές αποφάσεις για τα μέλη του Συμβουλίου της Επικρατείας

Ι. Οι αποφάσεις για τους αφυπηρετήσαντες

ΙΙ Οι κανόνες για την κρίση των αφυπηρετησάντων

ΙΙΙ. Οι αποφάσεις για τους υπηρετούντες

IV. Η διαμόρφωση κανόνων για τους υπηρετούντες

ΤΜΗΜΑ Δ’

Συνολική θεώρηση του έργου του Ανωτάτου Πειθαρχικού Συμβουλίου

Ι. Το κριτήριο για την τυποποίηση των μορφών συνεργασίας

ΙΙ. Η αντιμετώπιση των μορφών συνεργασίας από το Ανώτατο Πειθαρχικό Συμβούλιο

ΕΚΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΤΟ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΕΓΧΕΙΡΗΜΑ ΣΤΑ Α.Ε.Ι.

ΤΜΗΜΑ Α’

Το θεσμικό πλαίσιο

Ι. Η Συντακτική Πράξη της 3ης Σεπτεμβρίου 1974

ΙΙ. Συμπλήρωση του θεσμικού πλαισίου με το ν.δ. 88/1974

ΙΙΙ. Το Ψήφισμα Ε/1975

ΤΜΗΜΑ Β’

Σκιαγράφηση των αποφάσεων του Ειδικού Πειθαρχικού Συμβουλίου

Ι. Η συγκρότηση και οι αρμοδιότητες του Ειδικού Πειθαρχικού Συμβουλίου

ΙΙ. Οι κανόνες του Ειδικού Πειθαρχικού Συμβουλίου για την ανάληψη σημαντικών πολιτικών θέσεων

ΙΙΙ. Οι κανόνες του Ειδικού Πειθαρχικού Συμβουλίου για άλλες μορφές συνεργασίας

IV. Συνολική αποτίμηση του αποκαταστατικού εγχειρήματος   

ΣΥΜΠΕΡAΣΜΑΤΑ

ΠΑΡAΡΤΗΜΑ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Προχωράμε σε βιβλιοδεσία και εκτύπωση επαρκούς αριθμού αντιτύπων, προκειμένου να διανέμονται τιμής ένεκεν και να μοιράζονται σε βιβλιοθήκες.

Θέλετε να έχετε πρόσβαση στα νέα e-books και τεύχη του epoliteia.gr νωρίτερα από κάθε άλλον;

Σας ενδιαφέρει να ενημερώνεστε άμεσα για τις νέες δημοσιεύσεις;
Αν ναι, τότε εγγραφείτε στο newsletter μας!